Morgenthau, ABD’nin Osmanlı büyükelçisi olarak geçirdiği yıllara ait anılarını kaleme aldığı “Büyükelçi Morgenthau’nun Öyküsü[1]” birinci büyük savaş döneminde yazılıp yayınlanmış modern tarihin en büyük ve en önemli tanıklığıdır. Büyükelçi bu eseriyle tarih ezberimizi bozar ve yeni perspektifler sunar. Morgenthau Osmanlı’nın en önemli dönemi 1913-16 yıllarına ışık tutar. Tarafsız ünlü eseriyle…
Menavorig’in son opereti: Sonsuz Yas
Sürekli Onu savunmasız bırakan koşullarla karşı karşıya kaldığı, elim olayların arka arkaya gelip kenetlenmiş sıkı bir zincir şeklinde oluşan bir yaşam sürecinde, Sürekli Menavorig/kimsesiz Gomidas Vartabed’in ızdırap eşliğindeki yaşamını[1] üç yetimlik dönemine ayırabiliriz: Biyolojik Yetimlik; annesini ve babasını kaybettiği dönem. Ruhani yetimlik Gatoğigos IV. Kevork ve Ermeni Ulusunun babası Gatoğigos…
TÜRK KİMLİĞİNİN İNŞASI HALKLARIN ACILARIYLA YOĞRULMUŞTUR!
Literatürde kimlik, çıkış noktası itibariyle bir yandan kişisel yani doğuştan gelen bir takım referanslara dayandırılmasına rağmen, kimlik sonradan kazanılan ve kültürel kodlar üzerinden kurulan bir algı biçimidir. Tanıma ve tanınmayla ilintili olarak iki yönlü bir kavram olan kimlik Hem bireysel düzeyde ben kimim, hem de toplumsal düzeyde biz kimiz sorusuna…
1915 Soykırımı Bağlamında Kürt-Ermeni Tarih Muhasebesi
Dostum Hovsep Hayreni’nin çalışmalarını değerlendiren bir sunuş yazmak son derece zordur. Zira O kılı kırk yaran titiz bir araştırmacıdır. Bu bakımdan yazıları üzerinde konuşurken ve yazarken de onun gibi titiz ve özenli olmak gerekir. Tarihi Ermenistan’da, Ermeni-Kürt-Kızılbaş başta olmak üzere halkların birbirleriyle olan ilişkileri konusunda bir elin parmaklarını geçmeyen araştırmaların…
Haksız ve hukuksuz diploması
Türkiye’nin hukuk sistemi ve devlet kuramlarını saran kültür kuruluştan bu yana vatandaşları üç kategoriye ayırmıştır Hiyerarşinin en üstünde Sünni Müslüman Türk vatandaşlar bulunur. 1924 Anayasası’nın vatandaşlıkla ilgili 88. maddesinin tartışılması sırasında Gelibolu mebusu Celal Nuri Bey mecliste bunu çok açık ifade eder: “Bizim öz vatandaşımız, Müslüman, Hanefiyül mezhep, Türkçe konuşur…
T”C” nin soykırımlar geleneği ve Pontos soykırımı
“Biz ancak ecnebi devletlerden çekinerek bizimle beraber yaşayan Hıristiyanları muhafaza edebildik. Ecnebi devletlerden korkmasaydık bütün Hıristiyanları, bilhassa Ermenileri, tek bir kişi bırakmayıncaya kadar katlederdik…“[i] Prens Sabahattin Bu yazıda Pontos Soykırımının bir başka yüzüne işaret edilmek amaçlanmıştı lakin eğitim bakanı Nikos Filis’in en hafif deyimle Pontos Soykırımı ile ilgili tereddütlerini ifade…
1915 soykırım süreci, aynı zamanda Hıristiyanların gasp edilme sürecidir!
Bu kısa yazı Soykırım sürecinde el değiştirilen Hıristiyan zenginliğine odaklanmıştır. Aynı zaman diliminde bütün Osmanlı Hıristiyanları aynı muameleye, yani aynı soyguna konu olduklarından Ermeniler için söylediklerimiz, Asuri-Süryani, Elen, Pontos… halkları içinde geçerlidir. Başta işaret edilmesi gereken bir başka nokta da; Emperyal isteklerle savaşa giren Osmanlı’nın savaş sırasında müttefiklerinden aldığı askeri…
1915 Sürecinde Pontos’ta Ermeni Kadın Olmak
Osmanlı fethinden sonra Pontos radikal bir değişime uğradı. Türk göçebelerini bölgeye yerleştiremeyen saray, Batum’dan Sürmene’ye, Rize ve Of’a kadar, kıyı bölgelerindeki Ortodoks halklarına yönelik zoraki bir İslamlaştırma politikası uygulamaya koyuldu. Zorla İslamlaştırma, diğer Hıristiyan halklar gibi Ermenilerin nüfuslarında kan kaybına en büyük etmenlerden biridir. 1915 sürecinde Pontos’ta Ermeni kadından söz etmek…
Yıkıntılar Arasında: Zabel Yesayan’nın 1909 Kilikya Katliamı Tanıklığı
1909 yılının Nisan ayında iki aşamada gerçekleşerek 30 bine yakın Ermeni’nin katledildiği[1] ancak sonrasında 24 Nisan 1915’in gölgesinde kalan 1915 Soykırımının provası niteliğindeki Kilikya Katliamlarının[2] tanığı olan, bu coğrafyanın cesaretli ve güçlü kadını Zabel Yesayan’ın[3], Marc Nichanian tarafından felaketin karşısına dikilen bir birinci şahıs anlatısı olarak nitelenen Yıkıntılar Arasında[4] adlı…
Pontus Soykırımından Safhalar
Theodora İoannidu, vatan borcunu ödemek olarak adlandırdığı, “Acının Karşı Kıyısı” çalışmasında, ailesi ve yakınlarının yaşadıklarının özelinde Pontus Rumlarının karşı karşıya kaldığı kelimelerin ifadede yetersiz kalacağı acılı bir süreci; Pontus Soykırımını çeşitli safhalarıyla gözler önüne serer. Çalışma geçen yüzyılın başındaki coğrafyadaki ikinci soykırımın, mübadele adı altında tarihsel topraklarından kazınmanın, hayatta kalmak…